W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę

18 kwietnia 2023, 11:23

Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.



Ryż czy pszenica? Jak tradycje rolnicze wpłynęły na zachowanie współczesnych Chińczyków

27 kwietnia 2018, 06:23

Analiza wzorców zachowań mieszkańców Chin ujawniła, że osoby związane z południową kulturą uprawy ryżu, nawet jeśli od dawna mieszkają w miastach, są bardziej zależne od siebie nawzajem i mniej kontrolują swoje otoczenie niż osoby pochodzące z północnej kultury uprawy pszenicy.


Etnolog o Bożym Narodzeniu: tradycje trwają, ale ich sens nam umyka

25 grudnia 2020, 17:21

Niegdyś doskonale zdawano sobie sprawę, jaki jest sens poszczególnych rekwizytów, potraw, gestów; wszystko miało swój wymiar magiczny i symboliczny. Dziś wiele tradycji trwa, ale wiedza o nich umyka – mówi o Bożym Narodzeniu etnolog dr Grzegorz Odoj, prof. UŚ.


Szympans bonobo© Kabir Bakie; Creative Commons

Szympansia wymiana kulturowa

9 czerwca 2007, 10:47

Najnowsze badania nad szympansami dowiodły, że w przypadku tych najbliższych kuzynów człowieka można mówić o tworzeniu przez poszczególne stada tradycji oraz o umiejętności jej przekazywania innym grupom.


Komedie, które warto znać

18 grudnia 2023, 18:16

Kochamy się śmiać. Musimy się śmiać. Rzeczywistość za oknem nigdy nas nie oszczędzała, więc możliwość odreagowania to podstawa. Na szczęście polscy twórcy co jakiś czas zaskakują błyskotliwą komedią.


Piwo zapewniało jedność imperium Wari

24 kwietnia 2019, 09:56

Przed tysiącem lat na terenie dzisiejszego Peru istniało imperium Wari. U szczytu swojej potęgi rozciągało się ono na 1500 kilometrów. Powstało około 600 roku i upadło około roku 1100. Teraz archeolodzy badający kulturę Wari zauważyli, że ważnym czynnikiem, który pozwolił na istnienie imperium przez 500 lat był... stały dostęp do piwa.


Elektrody powstrzymują głód

27 czerwca 2008, 00:54

Specjalny rodzaj implantu, stworzony we współpracy z lekarzami z amerykańskiego szpitala Mayo Clinic, oferuje nową metodę operacyjnego leczenia otyłości. Opublikowane niedawno wyniki jego testów są bardzo obiecujące.


Nie taka lodowcowa tundra szara, jak ją malują

10 lutego 2014, 11:23

Ok. 50 tys. lat temu podczas epoki lodowcowej arktyczna tundra wcale nie była tak monotonna (pokryta stepem), jak dotąd sądzono. Rosły w niej kolorowe kwiaty, którymi żywiły się mamuty oraz inni duzi roślinożercy.


Średniowieczny skarb z Rugii

17 kwietnia 2018, 13:55

Na Rugii znaleziono biżuterię i srebrne monety, m.in. duńskie z czasów panowania Haralda Sinozębego.


Wikiński grób, czyli co można znaleźć w czasie remontu domu

28 maja 2020, 10:03

Podczas remontu domu para z Seivåg w północnej Norwegii natrafiła, wg archeologów, na grób z ery wikingów. Gdy by ułożyć warstwę izolacyjną, zerwano podłogę sypialni i usunięto leżący pod nią piasek, znaleziono kamienie, które najprawdopodobniej tworzyły kopiec (cairn). Pod rumowiskiem odkryto szklany koralik, a nieco głębiej obuch toporka i inne żelazne obiekty. Najprawdopodobniej są one równie stare, jak toporek.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy